Archief Evenementen



12 – Publieksdag-verslag 2018-06-28

Welkom

Op 28 juni vond de vierde tweejaarlijkse CIHC Publieksdag plaats. Deze dag werd georganiseerd door het CIHC in samenwerking met het KITLV en mede mogelijk gemaakt door de bijdragen van de Vereniging KITLV en de Werkorganisatie KITLV.
Na het welkomstwoord van dr. Marije Plomp praatte dr. Patricia Tjiook-Liem het publiek bij over de activiteiten van het CIHC. In 2017 vond de publicatie plaats van het themanummer ‘Chinese Indonesians in historical perspective’, van Wacana, Journal of the Humanities in Indonesia. Het CIHC gaf hieraan haar volle medewerking en droeg bij door de aanlevering van diverse artikelen.
Binnenkort zal het CIHC het eerste deel van het Mondelinge Geschiedenisproject afronden. Intussen is het CIHC gestart met een nieuw project: het schrijven van een boek over de geschiedenis van de migratie van Chinezen vanuit Indonesië naar Nederland.
Voor het voortbestaan van het CIHC en de uitvoering van haar plannen heeft het CIHC steun nodig. Informatie over sponsorship en donaties is te vinden op www.cihc.nl.

Presentaties

Dr. Tom Hoogervorst, Van Chinees naar Maleis naar Nederlands en weer terug
De Chinezen in het koloniale Nederlands- Indië beschikten over een divers repertoire aan talen: Hokkien, Maleis, Mandarijn, Nederlands, etc.. Er is nooit één omgangstaal geweest. Veel woorden in het Indonesisch zijn leenwoorden uit het Chinees, als ‘ketjap’, ‘toko’ en ‘betjak’. Wat men op school leerde en wat men sprak was afhankelijk van tijd, plaats, klasse, inkomen, culturele oriëntatie en ook van de politieke ontwikkelingen. Aan de hand van veel voorbeelden werd de Chinees-Indonesische talenrijkdom geïllustreerd.

Swanny Thee & Ing Lwan Taga-Tan, Het verleden spreekt
Het Mondelinge geschiedenisproject had een looptijd van vijf jaar. Het CIHC gaat zich beraden over een vervolg van dit project. Tussen 2013 en 2017 zijn 39 personen geïnterviewd, – 22 mannen en 17 vrouwen – , wat resulteerde in 80 geluidsopnames met in totaal 110 uren aan interviews. Een schat aan informatie is te halen uit de interviews, o.a. over familieachtergrond, opleiding, loopbaan, gezinssamenstelling en migratie. In het tweede deel van de presentatie werd een overzicht gegeven van diverse redenen en patronen van migratie. De interviews zullen worden opgenomen in de collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden en toegankelijk worden gemaakt voor het publiek.

Kioe Bing Yap, Wie zijn wij?
Kioe Bing Yap presenteerde in het interactieve gedeelte van de middag het vervolg van zijn enquête op de publieksdag van twee jaar geleden waarin hij het publiek bevroeg over hun plaats van herkomst in China en Indonesië. Antwoordde het publiek toen met het opsteken van de hand, ditmaal ging het er meer eigentijds aan toe. Het vergde van het publiek wel enige behendigheid met hun mobiele telefoon om het bijbehorende programma te downloaden. Vervolgens konden we via onze mobiel reageren op vragen die meest betrekking hadden op identiteit. Het resultaat van iedere vraag was tegelijkertijd op het scherm te zien, tot verbazing en hilariteit van het publiek. Ons werd bijv. gevraagd in hoeverre je je Indonesisch, Nederlands of Chinees voelt op een schaal van 1 – 5, waarop iemand zich afvroeg of er geen 0 bestond.

PAUSE

Dr. Koos Kuiper, Pieter Meester, tolk voor de Chinese taal
Pieter Meeter (1844-1901) behoorde tot de vrij onbekende ambtenaren die na hun opleiding in Leiden en China in Nederlands-Indië werkzaam waren als tolk Chinees. Naast zijn werk als tolk ontpopte hij zich ook als schrijver. Tussen 1877 en 1899 publiceerde hij 120 krantenartikelen in diverse kranten en tijdschriften en korte tijd was hij zelfs waarnemend hoofdredacteur van het Soerabaiasch Handelsblad (1883-1884). Na zijn pensionering publiceerde hij de serie “Indische chinoiserieën”, waarin hij op zeer onderhoudende wijze verslag doet van zijn werkzaamheden.

Wiwi Tjiook, De Pecinan: Chinese wijken als inspiratiebron
Na een kort overzicht over de geschiedenis en de karakteristieken van de ‘Pecinan’ ging zij in op de huidige situatie van de voormalige Chinese wijken. Sinds 2000 werd het presidentiële besluit nr 14 onder Suharto, hetgeen inhield het verbod van de Chinese taal, religie en viering in het openbaar, geleidelijk aan teruggedraaid. Met voorbeelden belichtte mw Wiwi Tjiook het behoud, de renovatie en de herbestemming van gebouwen in diverse steden: o.a. Yogyakarta, Bogor, Muntok en Lasem. Sinds Chinese cultuuruitingen weer worden toegestaan is er een enorme ontwikkeling in de verbetering van de Pecinan. Dit resulteert in positieve gevolgen voor de acceptatie van de Chinese bevolking, werkgelegenheid in de toeristenindustrie en een hoopvolle toekomst voor het voortbestaan van meer Pecinan.

Mw Hie Nio Bouter-Thouw & Onnie Tjia, Incasseren en trotseren – De familie Thouw Teng Giok
Films en foto’s in het archief van mw Hie Nio Bouter-Thouw werden door Onnie Tjia verwerkt tot een videopresentatie van het levensverhaal van de familie Thouw Teng Giok. De vader van mw Bouter, Thouw Teng Giok, was de eigenaar van Preanger Optical Co. Jalan Braga 28 A in Bandung. We volgen het wel en wee van de familie gedurende de Japanse bezetting, de naoorlogse jaren en tot slot het moeilijke besluit om Indonesië te verlaten.

BORREL

De publieksdag was goed bezocht, zo’n 240 belangstellenden kwamen opdagen. De dag werd afgesloten met een geanimeerde borrel.

Gastsprekers

Dr. Tom Hoogervorst is taalwetenschapper en onderzoeker bij het KITLV. Momenteel doet hij onderzoek naar de ontwikkeling van het Maleis van de Chinezen in Nederlands-Indië in de periode 1900-1930 door middel van de KITLV collecties van Sino-Maleise literatuur en kranten. Na digitalisering zal deze collectie geheel online beschikbaar zijn.

Dr. Koos Kuiper is sinoloog en gepromoveerd aan de Universiteit van Leiden in 2016. Zijn proefschrift luidt: ‘The Early Dutch Sinologists. A study of their Training in Holland and China and their Functions in the Netherlands Indies (1854-1900)’. Hij is werkzaam geweest in de Chinese bibliotheek van het Sinologisch Instituut en als conservator voor de oude Chinese en Japanse boeken en handschriften bij de Bijzondere Collecties in de Universiteits bibliotheek Leiden.

Kevin Kwee is een jonge fotograaf, afgestudeerd aan de Fotoacademie in Amsterdam. Naast de diverse banen die allemaal met fotografie te maken hebben, is hij momenteel bezig met een persoonlijk project: Peranakan. Dit project is een zoektocht naar zijn eigen en de collectieve identiteit van Peranakan Chinezen in Nederland, in beeldende vorm. Tegelijkertijd wil hij hiermee meer bekendheid geven aan deze grote groep, door middel van een fotoboek en bijbehorende expositie. Zijn portfolio is te vinden op www.kevinkwee.com

Kioe Bing Yap, Ing Lwan Taga-Tan, Swanny Thee, Christopher Ng, Wiwi Tjiook en Onnie Tjia zijn leden van het CIHC-team. Zij spreken over en presenteren de verschillende programmaonderdelen vanuit hun werkzaamheden voor het CIHC en het daarmee samenhangende onderzoek. Voor meer informative over de teamleden van het CIHC die aan dit programma meewerken en anderen verwijzen wij u naar de website www.cihc.nl ‘Ons team’.