40 – Voorouderverering 3/5 – Het altaardoek, het antependium

De voorkant van de onderste vierkante tafel van het altaar werd vaak versierd met een stuk textiel tijdens feestdagen en belangrijke gelegenheden, zoals trouwerijen, verjaardagen en begrafenissen. De meeste van deze geborduurde altaardoeken werden geïmporteerd uit China, vaak rijkelijk versierd met motieven in zijde en met gouddraad omzoomd. Stukken van betere kwaliteit werden vaak geborduurd op zijden damast, waarbij de belangrijkste motieven werden opgevuld met katoen om ze driedimensionaal te maken.

Doeken voor gunstige gelegenheden waren meestal geborduurd op rode zijde, vaak met motieven van draken, feniksen en boeddhistische leeuwen; sommige hadden de “drie stergoden” van geluk “hok”, voorspoed “lok” en een lang leven “siu”. Die voor begrafenissen waren meestal in sombere blauwe kleuren met kraanvogels, herten, vlinders en bloemmotieven.

Uniek voor de Peranakans waren katoenen doeken gemaakt van batik. Deze doeken werden geproduceerd door Chinese ateliers in plaatsen langs de noordkust van Java, voornamelijk Pekalongan, Ceribon en Lasem. Er was een breder scala aan ontwerpen op deze batik doeken, vaak een combinatie van traditionele Chinese ontwerpen, Javaanse motieven en Europese invloeden.

De decoratie van zowel de batik als geborduurde zijden doeken was vaak verdeeld in twee horizontale secties. Het belangrijkste motief stond op het bredere gedeelte.

Afbeelding:
Altaardoek in rouwkleuren met “de drie stergoden, hok lok siu”, boeketten en feniksen, FaceBook Peranakan Museum Singapore, 3 september 2014

Christopher Ng, november 2025

Bron

• Lee, P., Kerlogue, F., Chiesa, B.K. and Joseph, M.K. (2015). Auspicious Designs: batik for Peranakan altar. Singapore: Asian Civilisations Museum.