Tradities en Cultuur

Begrafenis van Han Hoo Tong, Pasuruan, 1919
(foto welwillend ter beschikking gesteld door Ing Lwan Taga)

Vrienden en verwanten van de overledene konden voor de wake als blijk van medeleven in plaats van rouwkransen ook banieren sturen. Op deze smalle, van textiel gemaakte rollen, stonden Chinese spreuken en dichtregels. Zij waren vaak een verwijzing naar de status van de overledene. Hoe meer banieren, hoe meer respect er mee werd betuigd, en hoe hoger de status.

Met de teksten op de rollen werd de overledenen geëerd. Zij waren vaak gesteld in de context van de confuciaanse idealen van moraal en ethiek. Op de horizontale banier uiterst links is bijvoorbeeld te lezen 品⾏可欽, hetgeen ‘bewonderenswaardig karakter’ betekent. Banieren droegen ook vaak boodschappen over het goede werk van de overledene en zijn bijdragen aan de familie, de gemeenschap of het land. De banieren werden vaak meegedragen in de begrafenisstoet.

De kist werd op een lijkwagen geplaatst die versierd was met stof dat gebruikt werd voor begrafenissen en met bloemen. Op de foto is de lijkwagen een rijtuig in westerse stijl, getrokken door paarden, compleet met voetvolk. Deze laatsten liepen barrevoets als een teken van rouw.

De belangrijkste groep van rouwenden zien wij uiterst rechts. Zij zijn de mannen met hoofdbedekking, gekleed in een kimono-achtig gewaad van ‘kain blacu’, een soort grove ongebleekte katoen. Deze rouwkleding werd binnenste buiten gedragen, zodat naden en zomen zichtbaar waren.
Het wordt – door bijgelovigen – als een slecht voorteken beschouwd als men per ongeluk de kleren binnenste buiten aantrekt.

Christopher Ng, januari 2019

Bronnen:
Tan, G.L. (1963): The Chinese of Sukabumi: a study of social and cultural accommodation, New York: Monograph Series.
Wibisono, L., Northmore, M., Tjahyadi, R. And Jonathan, M. (eds) (2012): Indonesian Chinese Peranakan: a cultural journey, Jakarta: Indonesian Cross-Cultural Society and Intisari