Tradities en Cultuur

Begrafenis van Yap Tiauw Siong, Semarang, 1953
(foto, welwillend ter beschikking door Yap Kioe Bing).

Voor Chinezen is de kleur van de ‘diepste rouw’ wit. Die periode van diepe rouw loopt van het moment van overlijden tot een aantal dagen na de begrafenis. Andere rouwkleuren zijn zwart, blauw en groen, in aflopende intensiteit. Het type kleding en de kleur daarvan, zoals dat gedragen werd tijdens de begrafenisstoet laat gewoonlijk zien in welke graad van verwantschap men tot de dode staat.

De directe familie, kinderen van de dode, waren traditioneel gekleed in kleding van diepe rouw, gebroken witte kleding gemaakt van grove katoen dat bekend stond als ‘kain blacu’. Kinderen van zonen droegen deze rouwkleding, kinderen van dochters waren vaak in blauw gekleed. Andere mannelijke familieleden waren vaak geheel wit gekleed of droegen een combinatie van wit en zwart. Vrouwelijke familieleden die zich traditioneel kleedden droegen witte kabaya’s met eenvoudig borduursel zoals op de foto. De sarongs die zij droegen waren in rouwkleuren blauw en wit, soms met groene accenten,  afhankelijk van de verwantschapsgraad.

Verwesterde of moderne families namen vaak alleen de kleurcode in acht. Zij die in diepe rouw waren droegen wit, accessoires konden zwart zijn.
Andere rouwenden mochten alle kleuren dragen behalve de heldere en schreeuwerige. Rood en oranje werden vaak vermeden. Het kon gebruikelijk zijn om een band om de arm te dragen als een teken van respect. Wij zien dat rechts op de foto bij de man met de hoed . Om welke arm de band gedragen werd was afhankelijk van het geslacht van de overledene: links om de arm voor een overleden man, rechts om de arm voor een overleden vrouw. Hiermee wordt de Chinese gewoonte “男左女右” gevolgd dat zegt: ‘mannen links, vrouwen rechts’.

Christopher Ng, februari 2019

Bronnen:
Tan, G.L. (1963): The Chinese of Sukabumi: a study of social and cultural accommodation, New York: Monograph Series.
Wibisono, L., Northmore, M., Tjahyadi, R. And Jonathan, M. (eds) (2012): Indonesian Chinese Peranakan: a cultural journey, Jakarta: Indonesian Cross-Cultural Society and Intisari.