Tradities en Cultuur

Chinees Nieuwjaar staat onder Chinezen uit Indonesië ook bekend als ‘Sincia’ of ‘Tahun Baru Imlek’. Eén van de gerechten die met Chinees Nieuwjaar wordt geassocieerd is ‘kue keranjang’ of ‘kue cina’.

Het is een stevige en kleverige koek die slechts uit twee ingrediënten is gemaakt: geraffineerde suiker en fijngemalen vochtige kleverige rijst. Het beslag wordt in mandjes van geweven bamboe gegoten die bekleed zijn met lagen bananenbladeren. Vervolgens wordt dit beslag 14 uren gestoomd totdat de koek is gekarameliseerd en een goudbruine kleur heeft. Tegenwoordig worden bananenbladeren en bamboe mandjes nogal eens vervangen door plastic bladen en dozen (zie deze FILM)

Deze koeken werden oorspronkelijk gemaakt als offergaven bij de gebeden op de 24ste dag van de 12de maand van de Chinese kalender. Deze dag valt een week voor Chinees Nieuwjaar. Op deze dag stijgt de Keukengod ten hemel om daar zijn jaarlijkse rapport aan de God van de hemel aan te bieden over het gedrag van de stervelingen in ieder huishouden. Om dat rapport positief te beïnvloeden en zich ervan te verzekeren dat alleen gunstige woorden uit zijn mond zouden vloeien, worden zoete lekkernijen zoals ‘kue keranjang’ aan hem geofferd. Soms worden deze koeken hoog tot een piramide gestapeld en versierd met rood papier. Deze koeken symboliseren de hoop op voortdurende steun, vooruitgang en succes.

Kue Keranjang vindt men ook in Singapore en Maleisië. Daar staan zij bekend als ‘nian gao’ in het Mandarijn, ‘ti kueh’ in het Hokkien en ‘kue bakol’ in het Maleis. Traditiegetrouw worden deze koeken pas gegeten na Cap Go Meh, de 15de dag van het Chinese Nieuwe Jaar. Deze koeken worden na te zijn gestoomd meestal opgediend met geraspte kokos, of gegeten nadat zij in een deegjasje gebakken zijn.

Christopher Ng, Maart 2015

Bronnen:

• Gwee, T.H. , A Nonya Mosaic: My mother’s childhood, Singapore: Times Book International, 1985.
• Tan, G.L., The Chinese of Sukabumi: a study of social and cultural accommodation, New York, Monograph Series, 1963.
• Wibisono, L., Northmore, M., Tjahyadi, R. and Jonatan, M. (eds.), Indonesian Chinese Peranakan: a cultural journey/ Jakarta: Indonesia Cross-Cultural Society and Intisari, 2012.