Foto met Verhaal

Foto-1 : Bruidsfoto Juliana Cornelia Liem, 1947, Jakarta
De foto is bijna klassiek te noemen: jonge bruid voor de spiegel. Maar dit verhaal gaat niet over haar, maar over de kaptafel waaraan ze zit. Een gedurfd ontwerp: in een strakke houten standaard hangt de ronde spiegel vrij in de lucht. Hij lijkt te zweven.

In 2016 bezocht ik een tentoonstelling over interieurs in de stijl van de Amsterdamse School in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Eén interieur was gewijd aan de Amsterdamse School in Nederlands-Indië. Het betrof de salon van de villa van de familie Han Tiauw Tjong in Semarang. De villa, inclusief het meubilair, was in 1932 ontworpen door de reeds voor de oorlog zeer populaire architect Liem Bwan Tjie. Een uitvergrote familiefoto van het gezin besloeg de gehele achterwand. De kamer was verder gestoffeerd met originele meubels uit de collectie van Liems dochter, mw. I. S. Rombout-Liem. In een vitrine lagen ontwerptekeningen van de architect in art deco stijl. Daartussen ontdekte ik een ontwerp (afb. 2) van een kaptafel die me heel erg deed denken aan de bruidsfoto van mijn moeder voor een kaptafel met een ronde spiegel.

Foto-2 : Liem Bwan Tjie, kaptafel ontwerp, ca 1930, potlood op papier (coll. I.S. Rombout-Liem)

Zij trouwde in 1947 met mijn vader Tan Soen Hong. Thuis zocht ik meteen de bewuste foto (afb. 1) op. Het kon niet missen: mijn moeder poseerde voor een kaptafel die was ontworpen door Liem Bwan Tjie.

Foto-3 : Bruidspaar S.H. Tan & J.C. Liem, 1947
De foto was genomen in het huis van Loa Sek Hie op Sumatraweg 13 in Jajarta. Dit huis was ontworpen en ingericht door Liem Bwan Tjie, hij en hr. Loa waren goed bevriend.

Waarom mijn ouders, beiden afkomstig uit Surabaya, in Jakarta in het huwelijk waren getreden, wist ik niet. Ze hadden het nooit over die periode van vlak na de oorlog. Maar zo’n vijftien jaar geleden hoorde ik van mw. Loa Soei Hiang (tante Ate), de dochter van Loa Sek Hie, dat mijn moeder, samen met haar ouders en haar zus en haar gezin waren geëvacueerd naar Jakarta vanwege de onveilige situatie in Surabaya.
‘De foto van je moeder voor de kaptafel is genomen in mijn slaapkamer.’

Het huis van Loa Sek Hie aan de Sumatraweg is reeds lang geleden in andere handen overgegaan en onherkenbaar verbouwd. Ook de inboedel is verdwenen, maar in de foto en het kaptafelontwerp komt een fragment uit het erfgoed van Liem Bwan Tjie weer even tot leven.

Ing Lwan Taga-Tan, september 2017

Ad 1 : Mijn dank aan mw I. Shan Rombout-Liem, Tan Tek Hoo (kleinzoon Loa Sek Hie) en Ang Keng Ie (kleinzoon Loa Sek Hie) voor hun aanvullende informatie.

Ad 2 : Liem Bwan Tjie
Liem Bwan Tjie (Semarang 1891- Rijswijk 1966) studeerde architectuur in Delft en Parijs tussen 1920 en 1926. Hij werkte als bouwkundig tekenaar bij de bekende Amsterdamse School architecten Michel de Klerk en Piet Kramer. In 1929 keerde hij terug naar Semarang waar hij tot de oorlog voornamelijk privé opdrachten aanvaardde. Na de oorlog verhuisde Liem naar Jakarta. In de hoofdstad ontving hij vele regeringsopdrachten: o.a. het Lepra hospitaal in Tangerang, het Ikada Sportstadion in Jakarta, het ministerie van Landbouw, de campus van het Noord Sulawesi universiteit in Manado en een ziekenhuis in Makassar. In 1965 vertrok Liem met zijn gezin naar Nederland waar hij het daaropvolgende jaar overleed.

Bronnen:
– den Dikken, Judy (2002). Liem Bwan Tjie (1891-1966). Westerse vernieuwing en oosterse traditie. Rotterdam: STICHTING BONAS
– Archief I.S. Rombout- Liem
– Wikipedia: Liem Bwan Tjie