Foto met Verhaal

Van boven naar beneden: Wen Han, Mulan Han, en Kung Han.

Ik moest heel erg aan mijn moeder denken toen het Tropenmuseum in de media een oproep deed aan mensen die in de Tweede wereldoorlog in Indonesië hun familiefotoalbums waren kwijtgeraakt. In de depots van het museum bleken vele albums te liggen. Men hoopte met deze oproep de rechtmatige eigenaren te bereiken.

Ook wij waren veel van onze jeugdfoto’s kwijtgeraakt. Wij woonden destijds in Surabaya, de basis van de Nederlands-Indische marine en daarom van strategisch belang. Aan de vooravond van de Japanse inval vreesde mijn vader dat de Japanners Surabaya vanwege deze strategische ligging zouden binnenvallen. Hij achtte het daarom verstandiger om de stad te verlaten voordat dat zou gebeuren. Wij zochten onze toevlucht bij onze grootmoeder die in een kleinere stad (Sidoardjo) woonde aan de noordkust van OostJava. Mijn zus Wen, mijn broer Kung en ik kregen ieder een koffertje mee met wat medicijnen en kleren. Wij mochten ons lievelingsspeelgoed uitkiezen om mee te nemen. En niet te vergeten: moeder gaf ons ieder ook een album mee met foto’s vanaf onze geboorte.

De Japanners vielen echter niet Surabaya binnen, maar kwamen als dieven in de nacht via de oostkust aan land. In het kielzog van de Japanners sloeg de lokale bevolking aan het plunderen. Wij redden het vege lijf door over de muren in de achtertuin te klimmen en te vluchten naar de klenteng (Chinese tempel). Toen de rust was weergekeerd gingen wij naar het huis van Oma terug. Daar bleek alles kort en klein te zijn geslagen. Waardevolle spullen waren gestolen, waaronder onze kleine koffertjes met onze fotoalbums. Dat laatste, de verdwenen fotoalbums, was het ergste wat ons was overkomen, vond moeder.

Enige weken later vertelde mijn grootmoeder dat zij verschillende van haar altaarspullen op de markt had gevonden en teruggekocht. Dat bracht mijn moeder op het idee ook de markten af te struinen op zoek naar onze foto’s. Daar is zij in geslaagd. Zo hebben wij een deel van onze jeugdfoto’s, zoals deze foto, teruggekregen, of liever gezegd: teruggekocht.

Mulan Setija-Han, Juni 2014